การเลือกปั้มน้ำ

ปั๊มน้ำ การเลือกปั๊มน้ำ
ถ้าเราจะเลือกปั๊มน้ำสักตัวใช้งานให้เหมาะสมกับหัวสปริงเกอร์ที่ใช้งานหรือใช้งานทั่วไปแล้ว แล้วคำนวนตามหลักการจริงๆผมว่าคนธรรมดาอย่างเราคงไม่มีทางเข้าใจและไม่มีวันเข้าใจ พานเปลียนเว็บไซท์ไปตั้งแต่เห็นสูตรการคำนวนอันแรกแล้ว แต่ถึงเราไม่อยากดูสูตรที่ชวนตาลาย แต่ว่าเราก็จำเป็นต้องรู้พื้นฐานต่างๆของปั๊มด้วยเช่น หน่วยวัดต่างๆที่ใช้กับปั๊มน้ำ , การดูตารางความสามารถของปั๊มน้ำ , แรงดันสูญเสียภายในท่อ, ไม่เช่นนั้นเราจะไม่มีทางรู้วิธีการเลือกได้เลย

หน่วยวัด

1. หน่วยวัดการไหลของน้ำ ที่ปั๊มน้ำสามารถทำได้ หน่วยที่นิยมใช้กันก็มีดังนี้
   • ลิตรต่อนาที L/min (หมายความว่าภายใน 1 นาทีมีน้ำไหลผ่านได้ 1 ลิตร )
   • ลูกบากศ์เมตรต่อชั่วโมง m³/hr (หมายความว่าภายใน 1 ชั่วโมงมีน้ำไหลผ่านได้ 1 ลูกบากศ์เมตร)ผมคงไม่ต้องอธิบายว่า 1 ลบซม. มันขนาดไหนมั้งครับ
2.  หน่วยวัดความสูงที่ปั๊มน้ำสามารถส่งขึ้นไปในแนวตั้งได้ หน่วยวัดที่นิยมใช้มีแค่หน่วยเดียวคือ
   • M (เมตร) อันนี้ไม่ต้องคิดมากใช้กันอยู่อย่างเดียว
3. หน่วยวัดกำลังมอเตอร์ของปั๊มน้ำ มีแค่ 2 อย่างที่เราจะเห็นตามแค๊ตตาล็อกทั่วไป
   • HP แรงม้า(ประมาณ 750 วัตต์ = 1 แรงม้า)
   • Kw กิโลวัตต์ (1000 วัตต์ = 1 กิโลวัตต์)

ทำไมหน่วยวัดต้องมี 2 อย่าง 3 อย่างทำไมไม่ใช้อย่างไดอย่างหนึ่งเป็นมาตรฐานไปเลยจะได้ไม่ต้องแปลงหน่วยให้ปวดหัวแบบนี้ ก็ต้องไปโทษพวกยุโรปกับอเมริกัน ว่าต่างคนต่างชอบสร้างมาตรฐานของตัวเองออกมา เราผู้ใช้งานปั๊มก็เลยต้องปวดหัวกับการคำนวนแบบนี้

ขนาดของท่อ (Pipe)

ขนาดของท่อและชนิดของท่อมีความสำคัญในการใช้งาน ขนาดของท่อที่เล็กย่อมทำให้น้ำไหลผ่านได้น้อย ท่อที่ใหญ่น้ำย่อมผ่านได้มากกว่า ชนิดของท่อก็มึผลกับการไหลของน้ำด้วยเช่นกัน แต่ไม่ต้องตกใจหรือกังวลไปดูไว้คราวๆก็พอ เวลาเลือกใช้งานจริงก็อย่าขี้เหนียวนักจะได้ไม่ต้องเสียเงินซ้ำซ้อนเปลี่ยนท่อใหม่

    อัตราการไหลสูงสุดในท่อพีอี PN 4                                       อัตราการไหลสูงสุดในท่อพีวีซี  CLASS 8.5

แรงดันสูญเสียภายในท่อ  (Head loss) 

แรงดันที่สูญเสียไป (Head loss)  คือแรงดันของน้ำที่สูญเสียไประหว่างที่ไหลผ่านท่อ, กรองน้ำ,ข้อต่อ,วาล์ว  แรงดันที่สูญเสียไปเนื่องจากแรงเสียดทานนี้ ไม่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ ในระบบน้ำ น้ำจะเสียแรงดันมากขึ้นตามความเร็วของน้ำในระบบ ดังนั้นถ้าระบบน้ำมีการใช้ขนาดของท่อให้เล็กกว่าปกติ กรองเกิดการอุตัน หรือหัวจ่ายน้ำอุดตัด แรงดันก็จะสูญเสียมากขึ้นตามไปด้วย มีผลให้ความสามารถในการส่งน้ำสูญเสียไป

ตารางความสามารถของ ปั๊มน้ำ

นี่คือตัวอย่างตารางความสามารถของ ปั๊มน้ำ

จากตัวอย่างความสามารของปั๊มน้ำข้างบนตัวเลขแดงๆนั้นคือจุดที่ใช้งานดีที่สุดของปั๊มน้ำนั้นๆ ไม่ตกไปทางซ้ายหรือทางขวามากเกินไป

1. ถ้าเราต้องการปั๊มขนาด 1.5 แรงมาใช้งานก็คงต้องเลือกรุ่น VJ150 ซื้งปั้มน้ำตัวนี้จะมีจุดที่ใช้งานดีที่สุดอยู่ที่ ส่งสูง 54 m.จ่ายน้ำได้ 40 L/min(2.4 m³/hr)
2. ถ้าเราต้องการปั๊มน้ำที่สามารถส่งสูงได้ 54 m. ต้องการน้ำที่ 40 L/min เราก็คงต้องเลือกรุ่น VJ150  ทำไมไม่เลือกรุ่นVJ200 ดูจากตารางก็สามารถส่งสูงได้ 54 m.แถมได้ปริมาณน้ำมากกว่า ก็เพราะว่ามันแพงกว่าแค่นี้เอง ในเมือตัวเล็กกว่าก็ทำได้แล้วทำไมต้องเลือกที่มันแพงกว่า จะจ่ายแพงกว่าทำไม อ้าวแล้วทำไมไม่เลือกรุ่น VJ100ก็เพราะว่ามันส่งได้ไม่ถึง 54m.นั้นเอง ในเมือทำไม่ได้ก็ตัดไปได้เลย

หมายเหตุ เราควรเพิ่มแรงดันของปั๊ม(ความสามารถในการส่งสูง) เพิ่มไปอีก ~30-50% เรื่องจากการต่อข้อต่อต่างๆรวมถึงระยะทางในการส่ง ขนาดมีผลต่อการเกิด HeadLoss